NRC 13-05-2017 
Door: Marco de Vries
Victor Arditi (1933-2017 ) werd overal waar hij kwam een gewilde tolk of gids. Aan het eind van zijn leven keerde hij terug naar Den Haag.
Passage uit ‘Te rusteloos om ergens te blijven’:
“Hij was naar Kreta gegaan en bouwde een nieuw leven op als gids. „Wij gingen er elke zomer op vakantie”, zegt dochter Esther. „Hij had er toch weer wat van gemaakt. Restauranthouders betaalden hem om te komen eten, omdat hij klanten aantrok.” Met rondleidingen op de voormalige leprakolonie Spinalonga maakte hij indruk op toeristen.
Hij werd gegrepen door dit ‘eiland der verdoemden’, schreef er boeken over en verscheen op televisie. „Maar de Griekse autoriteiten vonden zijn verhaal te negatief”, vertelt zijn schoondochter Marja. „Daarom raakte hij als gids steeds meer op een zijspoor.” Sinds 2011 was hij terug in Nederland en zette zich in voor wat hij „de melaatsen van deze tijd”noemde: migranten zoals zijn oude Turkse vrienden. De integratie was volgens hem mislukt en dat was de schuld van de overheid, die vroeger te soft was en nu was doorgeslagen naar de andere kant. Arditi voelde zichzelf ook buitengesloten, maar hij bleef strijdbaar.”